Een "helse herfsttocht" door een "doods" gebergte ?
Het Höllen- en Totesgebirge
Nadat we in 2017 en in 2018 meer dan fraaie trektochten hadden gemaakt in Schotland hadden we besloten om in 2019 NIET naar Schotland te gaan met de gedachte dat we deze (voorlopig) niet meer konden overtreffen. Werkelijk alles had meegezeten of het nu met het weer, de verblijven of het landschap te maken had.....
Op een gegeven moment gaf Eduard aan dat hij met een knieprobleem zat. Dus dit jaar geen najaarstocht ? De klachten aan de knie werden echter minder en de Alpen met een huttentocht werd een optie (met 13 ipv 21 kilo) maar doordat we onze vrije dagen op half tot eind oktober hadden gezet bleven er niet veel opties over.
De meeste gebieden zaten al dicht en uiteindelijk viel ons oog op het Salzburger Land met het Höllen- en Totes gebirge. 2 van elkaar los staande gebieden maar zeer goed te combineren.
Hier vonden we 6 berghutten waarvan er nog 4 open waren en 2 gesloten maar met een toegankelijk winterraum.
Note: alle foto's zijn met de camera van Eduard gemaakt. Daar waar hijzelf zichtbaar is mocht ik deze even gebruiken !
De Heenreis
We hadden besloten de trein te nemen richting Salzburg. Een ontspannen en milieuvriendelijk alternatief ten opzicht van de auto of het vliegtuig. Uiteraard moest de prijs wel in verhouding zijn en met een retourprijs van € 97,90 was dit zeker het geval. Het mooie van treinen is het ontspannen reizen (tenzij het overstappen snel moet gebeuren) en de gesprekken die je met onbekende mensen voert.
Zo kwamen we met een Duitse dame in gesprek die woonde en werkte in Amsterdam maar nu onderweg was voor een sollicitatie gesprek in Düsseldorf en in München en later troffen we een Indiaas stel dat onderweg was op zoek naar klanten voor zijn bedrijf gespecialiseerd in drukventielen. Zo kom je toch veel te weten over hoe mensen doen en denken.
Onze trein vertrok 's morgens uit Arnhem om 09.07 en we kwamen aan in Salzburg om 18.45. 
* Salzburg Hauptbahnhof....
Onderweg moesten we 2x overstappen en wel in Mannheim en in München. In Salzburg hadden we een jeugdherberg (YOHO) geboekt op zo'n 200 meter van het treinstation. Ideaal......Werkelijk een uitstekende plek om te overnachten in Salzburg.
1. Weissenbach am Attersee 500 mtr - Hochleckenhaus 1572 mtr
(1550 Hm - 10,5 km - 5,45 uur)
'S morgens moesten we allereerst op zoek naar een schoenmaker. De zijkant van mijn rechterbergschoen liet los maar gelukkig zat er eentje vlak bij de jeugdherberg en deze opende zijn deuren al om 07.00! We waren blij dat hij de schoen direct kon repareren en voordat we de trein richting Vocklabrück van 08.45 namen was de schoen klaar.
De trein- en bustocht richting Weissenbach had weliswaar in het totaal een uur vertraging maar dat mocht de pret niet drukken want het weer was schitterend. Heldere, blauwe lucht en zelfs aangenaam warm. We moesten even zoeken naar het begin van de route maar voordat we ons richting de start begaven wilde Eduard nog even een foto laten maken van ons beide bij de Attersee. Er zaten 2 dames op een bankje en die vroegen we om even een foto te maken. Hadden we beter niet kunnen doen!
De Attersee werd op deze plek afgeschermd door gemetselde pilaren met daartussen 2 houten balken van zo´n 15 cm dik en 2 meter lang. Wij dachten daarop plaats te kunnen nemen voor de foto maar vrijwel direct brak de balk af. Helemaal zeker weten we het niet meer hoe het zich afspeelde maar in ieder geval viel ik met rugzak en al zo´n 2 meter naar beneden in het koude water. Happend naar adem voelde ik gelukkig dat ik kon staan en het water net tot aan mijn kin reikte.
Via de muur terug omhoog lukte niet en ik moest eerst zo´n 15 meter naar rechts waden om bij een houten steiger te kunnen komen. Eerst nog in het water de rugzak afgedaan omdat het niet lukte om mijzelf anders op het droge te krijgen. Uiteindelijk stond ik als een verzopen kat weer naast Eduard en de dames. Eduard had zich op de een of andere manier staande kunnen houden. We vermoeden dat hij mij nog even via de wandelstokken in balans heeft kunnen houden want toen ik naast hem stond had ik van beide stokken alleen nog de beide bovenste delen in de hand en Eduard de rest.
Helaas waren het fototoestel en de telefoon niet waterdicht verpakt en deze konden dan ook beide worden afgeschreven. Gelukkig had ik wel een waterdichte liner in de rugzak zitten die ervoor zorgde dat alle andere spullen droog uit het water kwamen.
* Na de onfortuinlijke duik in de Attersee konden we al snel weer lachen....omkleden en verder !
We konden er verder wel moeilijk over gaan doen maar ik heb mij omgekleed en we hebben de natte kleren uitgewrongen en aan de rugzakken gehangen. Het enige wat min of meer vervelend was waren de natte schoenen. Er zat helaas niets anders op dan de sokken en de inlegzolen uit te wringen en dit elk uur even te herhalen. Zo liep ik de schoenen voor een deel droog. Van een van de wandelstokken was het onderste deel gebroken maar ook deze liet zich met een reparatiebuisje herstellen.
We konden nu met de wandeling beginnen richting het Hochleckenhaus (ÖAV) en gelukkig ging het pad rustig stijgend door het kleurrijke bos omhoog. We volgden de zuidwestgraat van de Schoberstein en al snel hadden we mooie vergezichten aan beide kanten van de graat. De Attersee schitterde diep beneden ons in het dal. In het oosten hadden we het Dachsteinmassief al in beeld. Dit massief zou ons voor een groot deel van de tocht begeleiden.
* De Attersee bleef nog lang zichtbaar vanaf de graat richting het Hochleckenhaus.....
We passeerden nog een aantal toppen zoals de Madhlgupf. Rond de 1400 meter leken we het plateau bereikt te hebben. In de verte zagen we de hut liggen maar moesten eerst nog 2 maal zo'n 125 meter stijgen en dalen. Links van ons verschenen gemsen in beeld, een kudden van 17 dieren. Velen zullen volgen tijdens onze wandeling. De benen begonnen nu toch wel krampachtige verschijnselen te vertonen en ik was dan ook wel blij toen we de hut binnen stapten. Deze was redelijk bezet maar er was voldoende plek. 
* Een fraaie afsluiting van een bewogen maar prachtige wandeldag....
We kregen met z'n tweeën een 4-persoons kamer en wat ook prettig was: de kachel stond hoog. Alle kleding kon ik zo mooi boven de kachel drogen en ook de schoenen kon ik zo plaatsen dat ze langzaam konden drogen.
Het was een enerverende dag met een natte start, een stevige stijging voor een eerste dag en een prachtige zonsondergang als afsluiting.
2. Hochleckenhaus 1572 mtr - Riederhütte 1765 mtr
(1043 Hm - 11 km - 6 uur)
Na een goede nachtrust werden we wakker met een mooie zonsopkomst. Tegenwoordig is er meestal in de hutten een uitgebreid ontbijtbuffet ( var. €7,50 - €10,50) en nadat we uitstekend hadden ontbeten en we het nodige water bij de balie hadden gevraagd konden we op stap richting Riederhütte (ÖAV)
Water is een probleem in zowel het Höllen- als het Totes Gebirge. Het zijn verkarste hoogplateus. Een zeer open en poreus landschap wat nauwelijks water vasthoudt. Het water voor de wandelaars moet dan ook veelal worden aangevoerd. Water wat gebruikt wordt voor oa. het spoelen van het toilet wordt gehaald uit containers die het regenwater wat van de daken komt opvangt. Dit is niet drinkbaar. Op warme dagen is het dan ook raadzaam om 3 liter water mee te nemen in je rugzak.
Deze dag ging het continue op en af . Vlak achter het Hochleckenhaus ging het pad zo'n 150 meter bergafwaarts en vervolgens moesten we de "verloren meters" weer inhalen. Na een half uur bereikten we een splitsing op 1605 mtr.
* Uitzicht vanaf de splitsing op 1605 mtr...
Links ging het richting de (1e) Brunnkogel, wij vervolgenden de weg naar rechts. Hier daalden we af naar de Pfaffengraben op 1350 mtr. Op sommige plaatsen moesten we onze en handen gebruiken, iets wat gedurende de gehele tocht terug zou komen. Kleurrijke Lariksen en loofbomen stonden tussen de kleine donkere dennenstruiken (latschen). Na de Pfaffengraben wachtte ons een lange klim naar de Pfaffengrabenhöhe en de top van de Grünalmkogel op 1821 mtr. De klim was niet moeilijk maar wel heel onregelmatig wat maakte dat het behoorlijk vermoeiend was. Het pad kruiste de Grünalmkogel slechts enkele meters onder de top. Vanaf deze positie hadden we een fraai uitzicht op de hintere en vordere Langbathsee, meertjes die omgeven waren door allerlei bomen in hun mooiste herfstkleuren.
* Zicht op de Traunstein vanaf het hoogplateau van het Höllengebirge.....
Hier wachtte ons de tweede lange afdaling van de dag. Er waren weer de nodige (af)klimpassages en de paden vormden een soort van doolhof. We hadden dan ook beide zoiets van: "wie is er ooit de eerste geweest die hier zijn weg heeft kunnen vinden". We bereikten de bodem van dit dal en we staken deze over en klommen vervolgens de westzijde van de Brunnkogel 1779 mtr op. In de verte zagen we de Traunsee liggen met als hoogtepunt daarachter de Traunstein.
We liepen lichtjes op en neer rond de Brunnkogel en het pad bleef lichtjes stijgen totdat we onder de Mitleren Kesselgupf doorliepen. We besloten nog een laatste pauze te houden. Het zonnetje was heerlijk en we genoten dan ook van de soep met bolletjes en trailmix. Toen we ons weer op pad begaven zagen we even later een bordje dat de Riederhütte 1765 mtr nog maar 15 minuten lopen was.
* Het is een constant op en neer met dan weer en wandelpad en dan weer klauterwerk.....
De hut was een klassieke, ouderwetse hut zoals ik ze graag zie met een zeer vriendelijke Wirt en Wirtin. Er waren zo'n 7 gasten dus slapen was geen probleem. Het was een lange dag geweest en we trakteerden onszelf op een Apfelschorle, Radler en Apfelstrudel. Omdat het seizoen op zijn einde liep hadden de hutten niet zoveel keuze meer in avondeten maar wat wij gegeten hebben, en dat gold voor alle hutten, was ronduit prima.
* Een traktatie na een prachtige maar vermoeiende dag....in gezelschap van Herbert....
Het Lager waar wij sliepen werd gedeeld met één Oostenrijker. Herbert is een man van 70 die nog graag onderweg is in de bergen. Hij zou morgen dezelfde weg nemen als ons, vervolgens met de MTB naar beneden fietsen en dan nog 80 kilometer doorfietsen naar zijn woonplaats !
De avonden waren elke dag weer om van te genieten. De koude en heldere lucht zorgde voor prachtige effecten en deze veranderden met de minuut. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er zeer veel foto's zijn gemaakt. Absolute melancholie.
* Je kon blijven fotograferen....en genieten....
3. Riederhütte 1765 mtr - (via Feuerkogelbahn & Ebensee 443 mtr) - Hochkogelhaus 1558 mtr
(1363 Hm - 12 km - 5,5 uur)
Op onze laatste dag in het Höllengebirge liepen we in de richting van het Feuerkogel bergstation op 1584 mtr. Het oorspronkelijk plan om via de Spitzalm en Plankau richting het Hochkogelhaus (Naturfreunde Ebensee) te lopen hebben we laten varen omdat de tijden die we in Nederland hadden opgezocht niet klopten - het zou gewoonweg een te lange dag worden.
Vanaf de Riederhütte wandelden we over het plateau oostwaarts en na zo'n dertig minuten was er een korte klimpassage onder de Totengrabenhupf. Op de rotsen waren kabels aangebracht wat het allemaal net wat gemakkelijker maakte. Daarna gingen we verder in de richting van het Edltal. Het was redelijk druk onderweg en dit was ook wel te begrijpen: 'n weekend en opnieuw heerlijk weer. De weg slingerde tussen de lage dennenstruiken door en na zo'n 2,5 uur kwamen we in het "bergdorp" aan bij de kabelbaan.
* Inversie. De regio ten noorden van ons wandelgebied lag vrijwel de gehele week onder een deken van wolken....
We konden direct instappen en links van ons zat het dal helemaal in de wolken. Inversie ! Deze deken in de dalen ten noorden van ons (zeg maar : Het Oostenrijkse Laagland) bleef praktisch alle dagen van onze tocht hangen.
Wat is inversie ? Normaal daalt de temperatuur met de hoogte maar boven een inversie (temperatuuromkering) stijgt de temperatuur juist met de hoogte. Een inversie houdt niet alleen mist en kou gevangen in de onderste luchtlaag. Bij een inversie ligt de warme luchtlaag als een soort deksel op de koudere luchtlaag aan het aardoppervlak.
10 minuten later stonden we in Kohlstatt/Ebensee. Vanaf dit punt zouden we zo'n 7 kilometer over asfalt moeten lopen naar het begin van het pad richting het Hochkogelhaus. We besloten om een taxi te bellen maar het zou 1.5 uur duren voordat deze zou komen. Dan toch maar lopen en proberen een lift te krijgen. We liepen aan de westzijde van de Traun in de richting van Plankau waar je de brug over kunt richting de Bachhüttenalm vanwaar we richting de Mittereckerstüberl zouden gaan. Alleen was het vrij rustig met auto's aan onze kant van de rivier. Maar zie, de 2e auto stopte al voor ons en een vriendelijke dame bracht ons een heel eind in de goede richting.
Bij een wasserkraftwerk zette ze ons af en na een een klein uurtje kwamen we aan bij het Stüberl. We hadden de tijd en besloten om op het terras even een kopje koffie mee te nemen. Tegen 14.15 begonnen we aan de stijging van 800 meter naar het Hochkogelhaus. Al snel werd het 'n smal maar zeer prettig pad om te lopen. Weliswaar steil maar met niet al te grote stappen. We liepen in een prachtig amfitheater van kalkrotsen. We hadden wel veel tegenverkeer en het grappige was dat een aantal wandelaars aangaven dat het boven goed eten was ! Tegen 16.30 kwamen we aan bij de hut.
* Omhoog door het dal zonder naam....richting Hochkogelhaus....
Deze ligt fraai op een schouder net onder de Hochkogel vanwaar we goed konden terugkijken op het Höllengebirge en de route die we gelopen hadden de voorgaande dagen. De hut wordt gerund door 3 zeer sympathieke dames. Gabi, Susi en Christl. Er was weliswaar veel volk onderweg maar er bleven niet veel mensen slapen. Het Lager van zo'n 30 mensen was dan ook met 9 mensen dun bevolkt. Het was opnieuw een heerlijke, ouderwetse berghut met smalle trappen en Lagers waar je gebukt moest lopen om de nodige balken te vermijden.
Het Hochkogelhaus...
Zoals eerder aangegeven klopte de tijden niet die we in Nederland hadden gevonden en we hadden de laatste 2 etappes van onze tour dan ook geschrapt. Om de dagen toch nuttig te besteden besloten we om één extra dag te verbrengen in het Hochkogelhaus en later één extra dag in de Pühringer Hütte.
4. Hochkogelhaus 1558 mtr - Schönberg 2093 mtr - Hochkogelhaus 1558 mtr
(566 mtr - 4,8 km - 2,5 uur)
Deze dag besloten we om de Schönberg 2093 mtr te bestijgen. Dit is de meest westelijke 2000er van het Totes Gebirge. We hadden 2 opties. De normale route via de westkam of de wat moeilijkere oostgraat. Omdat we in de eerste 3 dagen al behoorlijk wat hoogtemeters hadden gemaakt wilden we vandaag gewoon even ontspannen en besloten we via de westzijde deze top mee te nemen. Na een aangenaam ontbijt vertrokken we rond half 10 in de richting van het Feuertal. We passeerden eerst nog de Grosser en de Kleiner Rauherkogel. Hier bevinden zich 2 sportieve klettersteigen. Zo'n 15 minuten later ging hier een pad linksaf - onze weg van morgen - het Feuertal in maar wij moesten rechtdoor tot aan een splitsing die ons de westgraat van de Schönberg opstuurde.
* De Achterhoekse vlag wapperde fier op weg naar de Schönberg....
Vanaf hier ging het pad over verschillende verheffingen in de richting van het grote kruis. In het zuiden hadden we een fraai uitzicht op het Dachsteinmassief, de Bischofsmütze en het Steineres Meer.
Om 11.15 stonden we op de top. Meerdere mensen hadden hetzelfde idee. Ondanks de zon was het een frisse dag want er stond een koud windje. Het gekke was dat het hoogste punt van deze top (genaamd Wildenkogel) iets ten oosten lag van het grote kruis. Ook op deze top stond een kruis maar van veel minder statuur. We namen (uiteraard) ook deze top nog even mee. Het smalste deel van de verbindingsgraat werd ondersteund door een kabel maar vormde verder geen probleem.
* De top van de Schönberg 2093 mtr....
Even later waren we weer terug bij het kruis en Eduard wilde nog graag even een foto met de vlag van de Achterhoek maken ! Daarna zochten we een plekje uit de wind om te genieten van koffie en onze lunch. Alpenkraaien zijn meestal de eerste die je gezelschap gaan houden zodra je je lunch tevoorschijn haalt...ook nu. Diep onder ons zagen we almhutjes en de Ischler Hütte liggen. Verder links keken we uit over het hoogplateau van het Totes Gebirge. Dit is toch wel een éénmalige plek. Anders dan andere bergregio's in Oostenrijk. Verderop zagen we föhnwolken die zich opstuwden tegen de bergen van de Hohe Tauern. Later hoorden we dat het slechte weer daardoor in het zuiden bleef hangen.
* Impresssie vanaf de top....
We verlaten de top en tegen 15.00 zijn we terug bij de hut. Onderweg zag ik dat de neus van mijn rechterschoen begon los te laten. Gelukkig had Christl nog wat lijm liggen in de hut en we verlijmden het probleem. Buiten legde ik er een grote boomstam op in de hoop dat het morgen goed vast zou zitten. Die avond waren we nog maar met 4 gasten in de hut. De Pasta Pesto met daslook smaakte ons die avond uitstekend.
Eduard ging na het eten nog even naar de Hochkogel. De top was in zo'n 10 minuten te bereiken. Ik bleef in de hut omdat ik de lijm wilde laten drogen van de schoen. Ik wilde geen risico lopen dat ergens onderweg de zool weer los zou laten. Eduard werd beloont met opnieuw fantastische vergezichten en een fraai spel van licht, wolken en zon.
* Spel van wolken, licht en de zon....
5. Hochkogelhaus 1558 mtr - Albert Appelhaus 1638 mtr
(885 Hm - 11,5 km - 6 1/2 uur)
De afgelopen nacht had het behoorlijk gewaaid en vanmorgen was het gewoonweg warm. Zou dit een weersomslag betekenen ? We verlieten de hut met de nodige knuffels en de etappe voor ons was een lange. Opnieuw moesten we richting de entree van het Feuertal en nu gingen we het dal in. De weg gaat geleidelijk omhoog richting de Ahnenschacht. Voordat we de overgang bereikten zien we een 12-tal gemsen met jongen. Wat ook apart was, was het fluiten van de bergen. Omdat het rotsen zijn met veel ruimtes ertussen dacht ik dat het de wind is waarbij de rotsen als een soort van fluit functioneerden.
* Opvallend veel gemsen met jongen. Sowieso een rijk aanbod van deze prachtige dieren....
Hier namen we de eerste pauze. We konden links van ons het Hochkogelhaus zien liggen. We daalden af richting een gebied met lage dennen en even later kwamen we bij de eerste van meerder grote karstplaten die we moesten oversteken. Enerzijds was het makkelijk lopen want het is ronduit vast en stabiel maar omdat er zulke grote ruimtes tussen zaten had een eventuele misstap grote gevolgen. Aan markeringen ontbrak het niet. Waarschijnlijk had dit te maken met het feit dat als er bv. nevel is je je heel gemakkelijk kunt verlopen. Aan de voet van Grosse Scheibling pakten we onze tweede pauze.
*Met zulk weer is elke pauze een verademing....deze is aan de voet van de Gross Scheibling....
Het was bizar hoe het weer mee zat. Geen wind en een heerlijk zonnetje maakte dat we geen haast hadden. Koffie, soep, trailmix en dadelkoek moesten ervoor zorgen dat de voorraadschuur gevuld bleef. Gelukkig hield de schoen zich goed en het vervolg van de tocht ging verder, opnieuw over grote kartsplaten. We omronden de Kleiner Rinnekogel via zijn westzijde en even later zagen we het kruis van de Rinner Kogel zelf met daarbij een 4-tal wandelaars. Vanaf hier ging het steil al zig-zaggend naar beneden door het doolhof van dennetjes. Dan weer lopend, dan weer afklimmend. Uiteindelijk zagen we in het dal een breder pad lopen en dit was de route naar de Wildensee.
* Typische opbouw van het terrein in dit gebied. Veelal solide kalkplaten die een vaste voet behoeven (Trittsicherheit)
Rond het meer was het een prachtige omgeving met de zon die schitterde in de water en de goudgele lariksen in de achtergrond. Bij het meer kwam het water uit de rotsen via een slang. We wisten niet zeker of er wel water in het winterraum van het Albert Appelhaus was en daarom besloten we zoveel water als mogelijk mee te nemen. Alle flessen en kaartentassen werden gevuld. In het totaal namen we 8 liter mee richting de hut. Water voor het avondeten, het ontbijt en voor de tocht van morgen.
Omdat het zo'n heerlijk weer was namen we nogmaals een uitgebreide pauze en lieten onze voeten lekker afkoelen in het meer. Het pad wat we moesten vervolgen leek wel in een soort van park te liggen.
* De Wildensee - De weg naar het A. Appelhaus gaat door het Lariksbos aan het eind van het meer...
Toen we verder liepen passeerden we de Wildenseealm 1521 mtr en door een glooiend landschap bereikten we uiteindelijk het Albert Appelhaus. We probeerden alle deuren omdat we niet exact wisten achter welke deur het WR verstopt zat. Deze was als het goed is niet afgesloten. Geen enkele deur wilde echter open en we zagen ons zelf een koude nacht tegemoet gaan. Vanaf het terras besloot ik om nog eenmaal de hoek om te gaan en ik zag toen een deur die we nog niet geprobeerd hadden. En ja, dit was de ingang naar het WR.
* Het Albert Appelhaus - links om de hoek vindt je het Winterraum....
Deze zag er goed verzorgd uit. Voldoende hout en briketten voor de kachel, 'n stapelbed voor 8-10 mensen met voldoende dekens maar ook bier, schnaps, en rum. Dit kwam ons nogal vreemd over maar dit schijnt in ieder geval in dit gebied algemeen te zijn. Uiteraard dien je voor dit alles wel te betalen en dit gaat in goed vertrouwen. Wat er ook voldoende was: water - in jerrycans. Hadden we het water voor niets meegenomen. Wat we over hadden hebben we aan de jerrycans toegevoegd.
Opvallend de afgelopen dagen is de hoeveelheid verschillende soorten bloemen die er nog bloeien. Geen hele grote aantallen meer maar wel veel soorten.
* Enkele van de vele planten die we onderweg tegen kwamen : Carduus defloratus, Gentianella germanica, Phyteuma hemisphaericum en Acinos alpinus.....
We zaten moe maar voldaan op het terras aan de zuidzijde van de hut waar het lang aangenaam warm was. De zon had de muur lekker opgewarmd en deze weerkaatste heerlijk de warmte terug. We bereidden onze eerste Globetrotter maaltijd (Globa-Vega) op deze tocht en zoals altijd smaakte deze ook weer prima. De zon verdween langzaam achter de bergen en dit zorgde andermaal voor fraaie, rustgevende beelden.
* De Bischofsmütze in het avondlicht....
De aangename temperatuur maakte dat we op het terras bleven zitten tot het donker was en omdat er geen lichtvervuiling was genoten we van een adembenemende heldere hemel. Het melkwegstelsel konden we in volle glorie aanschouwen. Op een gegeven moment hoorden we een helikopter in de verte en deze kwam onze kant op. Sterker nog, de heli draaide bij, voerde geen licht, en het leek of deze wilde gaan landen kort achter hut. Hij bleef echter een halve minuut een meter of 10 boven de aarde achter de hut hangen waarna hij voor opsteeg en vlak over de hut weg vloog. Zo'n 10 minuten later gebeurde hetzelfde nogmaals. We dachten: "ze zullen ons niet aan het zoeken zijn ?" maar zonder zoeklicht ? Nogmaals vloog de heli weg en even later kwam deze voor de derde keer terug. Tot aan vandaag weten we niet wat hier nu de bedoeling van was !
6. Albert Appelhaus 1638 mtr - Pühringer Hütte 1636 mtr
(462 Hm - 9,8 km - 5,5 uur)
We hadden prima geslapen en genoten ons ontbijt wederom op het terras. Het was wel een beetje fris maar met het donsjack aan - geen probleem. Omdat het vandaag een relatief korte etappe zou zijn en omdat het opnieuw een mooie dag leek te worden vertrokken we pas om half 11. Het begin van de wandeling kwam qua landschap overeen met het einde van gisteren. We liepen weer door een bijna parkachtige setting in de richting van de Redender Stein. We passeerden de steile wanden van deze berg en gingen richting het oosten.
* Op weg naar de Redender Stein....
Op de ÖAV kaarten staan bronnen ed. ingetekend en een aantal van deze konden we inderdaad vinden. Het ging op en af over de noordflanken van de Widerkogel en de Hinterem Bruderkogel en zo kwamen we aan bij de Wieslacke, een ondiep meertje op 1829 meter. We stegen vervolgens nog een klein stukje en in de flank van de Wildgössl maakten we pauze.
We vervolgden de weg om de Wildgössl heen en liepen zuidwaarts in de richting van de Elmgrube. Rechts van ons passeerden we de Salzofen. Gezien vanaf het dal van de PH heeft het zeker iets weg van een soort van Big Wall. Onderaan gekomen bij de Almgrubeschachtl - een serie almhutjes - gingen we linksaf in de richting van de Pühringerhütte.
* De wanden van de "Salzofen" gezien van de entree van het dal richting de Pühringer Hütte.....
Volgens de website was het winterraum afgesloten en hadden we een zg. AV sleutel nodig om deze te openen maar na een emailtje aan Franz kregen we het bericht dat het WR algemeen toegankelijk was. Het pad richting de hut was aangenaam om te lopen en pas op het laatst was de hut zichtbaar. Prachtig gelegen in de buurt van de Elmsee dat zo'n 100 meter van de hut verwijderd ligt. We waren de eerste, althans er waren geen andere gasten. Het WR is een apart gebouw met op de bovenverdieping slaapplaatsen voor zo'n 25 personen en in de kelder bevindt zich dan de "keuken" met oven, tafel, banken en ook hier frisdrank, bier ed.
* De Pühringer Hütte met rechts daarvan het Winterraum...
We hadden wel zin in een bakje koffie en we gingen buiten zitten tegen de muur die verwarmd was door de zon. Even later hoorden we iemand aankomen en een jonge Oostenrijker begroette ons. Hij was 's morgens begonnen in Hinterstoder en via het Priel Schutzhaus naar de Pühringer Hütte gelopen. Petje af.....Hij had een bivakuitrusting bij zich omdat hij er vanuit ging dat het WR gesloten was. Hij sliep dan ook buiten 's nachts ! We boden hem een kop soep aan en als dank kreeg ik een appeltje. Kort daarop kwamen er nog 2 wandelaars vanaf het Priel Schutzhaus aangelopen. Thomas en Gisela. Zij waren beide arts en Thomas was tevens werkzaam bij de Bergrettung. 's Avonds bij de hete kachel hadden we goed gezelschap aan elkaar. Leuk aan dit soort ontmoetingen is altijd het groot aantal onderwerpen die de revue passeren.
Wij hadden al warm gegeten maar de pittige spaghetti die Thomas gemaakt had en waarvan hij vroeg of we nog trek haddden, ging er zeker nog in. Opnieuw hadden we 's avonds 2x bezoek van een helicopter. Nu weliswaar met lichten aan en deze landde kort bij de hut maar we zagen geen mensen in of uitstappen. Ook nu hebben we geen idee wat de reden van dit bezoek was.
7. Pühringer Hütte 1636 mtr - Elm 2129 mtr - Pühringer Hütte 1636 mtr
(462 Hm - 4 km - 2,5 uur)
Het kon niet op. Na een koude vriesnacht was het 's morgens al weer duidelijk dat het weer een zonnige dag zou worden. Toen de zon achter de bergen vandaag kwam was het al weer aangenam warm. Wij hadden vandaag geen haast. Wij bleven nog een dagje in het winterraum en hadden besloten om de "huisberg" te bewandelen : De Elm 2129 mtr.
* René, Thomas, Gisela en Eduard....Lange broek versus korte broek en donsjas versus t-shirt....
Na een gezellig ontbijt met de 3 Oostenrijkers namen we hartelijk afscheid van elkaar en toen iedereen weg was pakten we onze rugzak in voor de wandeltocht van deze dag.
We vertrokken tegen half 11. Het was qua afstand niet zo'n lange wandeling en dat betekende dat het redelijk steil omhoog zou gaan. Het pad kwam overeen met wat we tot nu toe gewend waren in dit gebied. Wandelen, klauteren en balanceren. Het was een verbluffend mooie tocht en met de meters die we stegen werd het uitzicht mooier. Nadat we uit de zone kwamen met de lage dennen moesten we al zigzaggend de noordgraat op om bij het kruis te komen.
* Eduard op de top van de Elm 2129 mtr.....
Eenmaal bij het kruis konden we genieten van een fabelachtig uitzicht. Het was fris en helder en de Zillertaler Alpen, zo'n 125 kilometer naar het zuidwesten waren duidelijk zichtbaar. We konden in de verte de Gross Glockner en de Gross Venediger goed onderscheiden. Verder waren de Ennstaler Alpen, de Rottenmanner- en de Schladminger Tauern, het Tennengebirge en de Berchtesgadener Alpen duidelijk te zien. De Dachstein lag pal voor onze neus. Uiteraard waren er meer groepen zichtbaar maar welke dit exact waren...? En rechts van ons konden we praktisch de gehele wandelroute van de afgelopen dagen terug kijken.
* Een groot aantal berggroepen waren zichtbaar vanaf de top van de Elm...en de onderste foto laat de richting van morgen zien....
Bij het Gipfelkreuz vonden we wat afval in de vorm van een BH en een set afritsbare pijpen (?) Tja, je kunt ze zomaar vergeten. Voor het overige moet gezegd worden dat we gedurende de gehele tocht vrijwel geen afval aantroffen. Na een tijdje genoten te hebben van het magnifieke uitzicht was het tijd om af te dalen. Vooral het eerste deel was best wel lastig. Het was nogal steil met veel losse keien. Toen we weer in de zone met latschen kwamen werd het stabieler maar ook hier was het continue oppassen dat je niet misstapte in het verkarste landschap. Toen we vrijwel bij de hut waren kwam ons een man tegemoet. Hij deed ons de groeten van Thomas en Gisela (an die Nette Höllander !)
s'Avonds vertelde hij, Christiaan, dat hij ook een paar dagen onderweg was en de volgende dag weer af zou dalen. Leuk om te zien wat hij allemaal aan voedsel ed. mee had genomen. Dit gold ook voor de 3 Oostenrijkers van gisteren. Terwijl wij, omdat we zo'n 9 dagen onderweg zijn, zo min mogelijk kilo's in de rugzak wilden hebben, droegen zij verse koffiemelk, volkoren brood, honing, spaghetti, worst, kaas en wat niet meer in de rugzak. Maar goed, als ik 2 of 3 dagen onderweg zou zijn......
8. Pühringer Hütte 1636 mtr - Priel Schutzhaus 1420 mtr
(634 Hm - 11 km - 7 uur)
Na een goede nachtrust vertrokken we op weg naar het Priel Schutzhaus, de laatste ÖAV hut van onze wandeltocht. Christiaan was al vertrokken in de richting van de Rotgeschirr, een van de hogere pieken in de buurt van de hut. Vandaag stond er voor deze dag 5,45 uur ( met pauze een uur of 7) Met het mooie weer opnieuw als trouwe metgezel lopen we oostwaarts op weg naar de eerste overgang van de dag: Het Rotkogelsattel 2000 mtr. Al snel zien we links van ons weer een stel gemsen. Wat ons opviel de afgelopen dagen was dat ze er allemaal goed gevoed uitzagen.....laten we zeggen goed voorbereid voor de komende winter.
* Gezonde populatie gemsen....
We waren nog niet zo lang onderweg toen ik zag dat de neus van mijn rechterschoen (opnieuw) begon los te laten. De schoen had het een 3-tal dagen goed uitgehouden maar het terrein vroeg veel van het schoeisel en het valt niet te voorkomen dat je eens een keer tegen een rots aan schopt of erlangs heen schiet. Het was maar een klein stukje los maar ik durfde het niet zo te laten want voor je het weet loop je met een "flapperende" zool. En daar valt eigenlijk niet mee te lopen, zeker niet in dit toch wel lastige terrein.
Ik had nog een klein beetje lijm bij me en Eduard had de nodige meters duct-tape in de rugzak zitten. Het rubber vervolgens een beetje van de schoen afgetrokken, lijm ertussen en vervolgens goed afplakken met het tape. Het heeft zich deze dag en de dag erna prima gehouden.
Wat dat betreft: zorg dat je een meter of 3 aan Duct-tape in je rugzak heb zitten. Altijd handig !
* Verrassend goed spul.
Het was wel zaak om de voeten nu met meer beleid te plaatsen en de neus van de schoen te ontzien. Na zo'n 20 minuten bereikten we het zadel en liepen we weer in de zon. Dit nodigde uit voor een pauze. Dit gaf ons mooi de tijd om de zee van stenen die voor ons lag is goed te aanschouwen. Dit was wel het ruigste deel van onze tocht. Vanaf hier ging het verder in een oost-noordoostelijke richting. Het pad was goed te belopen en hier en daar kwamen we nog sneeuwresten tegen.
De volgende overgang was het Temlbergsattel. De weg er naar toe was ook nu weer op kwestie van stijgen en dalen. Maar het was een genot om door deze machtige ketel te wandelen. Zelfs hier, in deze droge rotswoestijn, zagen we vele gemsen met jongen. Er leek zo weinig voedsel voorhanden maar de dieren liepen hier niet voor niets dus....
* Zoals aangegeven was het een ruig terrein maar o zo mooi.
* Op weg naar het Temlbergsattel : met Grosser Priel, Schermberg, Brotfall en Temlberg...
Naarmate we verder de ketel inliepen werd het lastiger door een paar hard opgevroren sneeuwvelden. Wij hadden geen grödels of zo meegenomen en het was goed oppassen om niet uit te glijden. Mocht je wegglijden dan zou de volgende rotspartij je stoppen. Geen leuk vooruitzicht !
Maar we sloegen er ons goed doorheen en uiteindelijk bereikten we het Temlbergsattel. De Weitgrube - de ketel die we moesten doorkruisen naar de volgende (naamloze) overgang en de Klinserschlucht was nog behoorlijk gevuld met sneeuw van afgelopen september. Ook hier troffen we weer een 6-tal gemsen aan.
Met het bereiken van de naamloze overgang liepen we de Klinserschlucht in. Het was een lang maar min of meer vlak pad en rechts trok de Spitzmauer de aandacht. Één van de vele pieken waar men via een klettersteig op kan komen.
Het Priel Schutzhaus is daarom ook een meestal volle hut. Zeker in het seizoen. We dachten dat het na de schlucht min of meer een gemakkelijke uitloop zou worden. Dit viel echter behoorlijk tegen. Telkens weer kwam er een pittig dalletje tevoorschijn die toch weer het nodige aan kracht en aandacht koste. Uiteindelijk opende zich het dal en zagen we de hut liggen. Maar zien liggen betekende niet dat we er al waren. Het was nog een aardige afdaling van zo'n 45 minuten voordaat we uiteindelijk de hut bereikten.
* De doorgang en het Priel Schutzhaus
Het Priel Schutzhaus is een wat commerciëlere hut maar desondanks een prettige locatie. De hut is gemakkelijk vanaf het dal bereikbaar en de vele klettersteigmogelijkheden maken het logisch dat de hut daar op ingericht is. We gooiden de schoenen uit en dronken een soort van Skiwasser op een geslaagde vakantie. De hut leek nog niet zo lang geleden verbouwt want alles ziet er nog zeer strak en nieuw uit. Na het warm eten namen we nog even een heerlijke Apfelstrudel.
Het totaal aantal hoogtemeters en afstand tijdens deze tocht
6925 mtr - 90 km
9. Priel Schutzhaus 1420 mtr - Hinterstoder 591 mtr - Salzburg
( - mtr - 12,9 km - 2,5 uur)
Onze laatste wandeldag. We hadden gisterenavond nog even de tijden van het openbaar vervoer doorgenomen en er liepen genoeg bussen en treinen richting Salzburg. We hadden geen haast. Na een uitgebreid ontbijtbuffet verlieten we de hut tegen half 9. We moesten nog zo'n kleine 1000 meter dalen richting Hinterstoder. Het gebied waar we door heen liepen was behoorlijk geraakt leek het. Hele stukken uit de flank waren recent uitgebroken en grote delen van het bos lag plat. Even opgezocht thuis of hier recent nog een lawine was geweest en inderdaad - april 2018 was het gebied door een sneeuwlawine getroffen.
* De schiderweiher met op de achtergrond de Spitzmauer in de wolken...
Het was op zich geen zware afdaling maar we waren toch wel blij dat we weer wat vlakker konden lopen. Op een gegeven moment passeerden we een bergmeertje: de Schiderweiher. Een schilderachtig plekje waar Eduard en ik nog even terug keken op het mooie slot van het dal en we ons lieten "vereeuwigen" op de gevoelige plaat.
We moesten even zoeken maar uiteindelijk vonden we onze bushalte die ons richting Hinterstoder Bahnhof zou brengen. Vervolgens zouden we de trein naar Linz nemen en daar de aansluiting pakken richting Salzburg.
Dit ging allemaal prima maar één dingetje was toch wel apart en toch ook wel typisch voor ons. Twee jaar geleden moesten we, om in Inverness terug te komen, de bus nemen vanaf Ullapool. Eenmaal in Inverness hoefden we de bus niet te betalen! Vorig jaar namen we de trein van Glenfinnan naar Fort William en Eduard maat een dolletje tegen de conducteur en zegt: "we are illegal". Vervolgens loopt de conducteur door en nooit meer terug gezien.
We zaten nu in de trein naar Linz en na een half uur komt de conducteur onze kant op. Eduard dolt opnieuw met de conducteur en zeg: "wir fahren illegal". De heer kijkt ons aan en lacht ons toe en vraagt waar we heen moeten. Wij antwoorden Salzburg en Eduard laat voor de lol zijn NS Zakelijk OV kaart zien.....U raadt het al. De beste man kijkt ons verbaast aan, pakt zijn tas en loopt naar de volgende coupé, ons verbijsterend achterlatend. Wij kijken elkaar aan en begrijpen niets van deze aktie......
Maar goed. We kwamen in Linz aan. Aten even wat en pakten vervolgens onze aansluiting naar Salzburg. Deze nacht sliepen we nogmaals in YOHO Salzburg. De volgende dag, met stralend weer, hebben we een behoorlijke lange wandeling gemaakt door Salzburg en het dient gezegd te worden, het is een fraaie stad.
We hopen dat u genoten heeft van dit relaas over onze tocht door het Höllen en Totes Gebirge.
Mocht u iets willen weten of een reactie willen geven op dit verslag dan kunt u dit doen via
Contact
Met vriendelijke groeten,
Eduard Camping - Travellers & René Timmermans - MoreTravelBooks
CHECKLIST HUTTENTOCHT HÖLLEN- EN TOTES GEBIRGE
Rugzak :
* Rugzak : 35 - 50 liter - afhankelijk van hoeveel dagen je onderweg bent en hoeveel "eigen" eten je bij je wilt hebben.
Keukengerei ed. :
* Brander : Kan zowel een gas- als benzinebrander zijn - mocht je onderweg soep / koffie 0f thee willen maken
* Brandstof : zorg voor ruim voldoende hiervan
* Pan : 1,5 liter pan (voor 2 personen)
* Waterfles : liter
* Bestek, mok en zakmes
* Eten en drinken : zelf heb ik altijd een alumium blik bij me met Hartkeks, smeerbeleg, poederkoffie of thee, instantsoep en worstjes. Dit als tussendoortjes en lunch.
* 3 maaltijden van Globetrotter - zie www.globetrotter.nl
Schoeisel ed. :
* Wandelschoenen : Bij voorkeur B of BC categorie wandelschoenen met GTX
* Gamaschen : Zeker als je in de lagere regionen van de Alpen onderweg bent heb je veel te maken met struikjes, (nat) gras en vaker modderige omstandigheden. Op deze manier voorkom je water in je schoenen en smerige broekspijpen.
Kleding:
* Buitenjas: Waterdicht, ademend (GTX, Event) en geschikt om een rugzak op te dragen. Niet alle jassen kunnen daar tegen.
* Regenbroek : Waterdicht, ademend (GTX, Event of vergelijkbare materialen) Het kan voorkomen dat je de hele dag de broek aan hebt. Bij voorkeur 3-laags en met doorlopende ritsen. Je kunt dan je broek gemakkelijk(er) aantrekken en je kunt ventileren.
* Wandelbroek : sneldrogende materiaal
* Shirts : sneldrogend materiaal (Merinowol of Polyester) - ik heb zelf altijd één met lange mouw en één met korte mouw bij me.
* Onderbroek : sneldrogend materiaal - ik heb zelf 2 boxershorts en één lange onderbroek bij me. Deze laatste is te gebruiken als broek direct onder de regenbroek, als extra isolatie bij koude en/of als pyama broek.
* Tussenlaag : Fleece of 200 grams Merino wollen shirt Lange Mouw - (RAB, Icebreaker)
* Sokken : Gemengd of wollen wandelsokken - 2 paar.
* Muts : ook in de zomer
* Handschoenen : Één paar waterdichte en één paar fleece of vergelijkbare handschoenen.
* Nekgaitor : Buff oa.
Accessoires:
* Lakenzak : verplicht in de hut
* Wandelstokken : voor balans, knieondersteuning en ook praktisch voor het oversteken van bv. beekjes
* Nooddeken
* Fluit : tbv Alpine noodsignaal
* Hoofdlamp en reserve batterijen
* Waterdichte hoezen : je kunt één waterdichte hoes van plusminus 40 liter in je rugzak doen, dan is alles meteen waterdicht verpakt of je pakt je spullen in meerdere waterdicht hoesjes.
* Regenhoes voor rugzak : deze dient goed aan te sluiten. TIP : als de hoes ook om de onderkant van je rugzak gaat sla hier dan een slagring in, mocht er water achter je regenhoes waaien dan kan het weg. Tevens is het raadzaam om er voor te zorgen dat je de hoes op meerdere plekken aan de rugzijde van de rugzak kunt afspannen zodat wind er minder vat op kan krijgen.
* Waterdichte documententas
* 2 - 3 meter Duct tape : voor tijdelijke reparaties
* Topokaarten en wandelgids / routegids
* Kompas
* GPS - optioneel
* Pen en Papier
* Mobiel
* Toiletartikelen
* Toiletpapier
* Fotocamera + waterdichte hoes of tas
De rugzak zoals deze hierboven gevuld is weegt zo tussen de 13-15 kilo. Dit is inclusief 1,5 liter water.
